Κατά τον παρελθόντα μήνα, διεξήχθη στο Νταβός της Ελβετίας το 46 ο συνέδριο του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, όπου η διεθνής πλουτοκρατία και οι πολιτικοί εκπρόσωποι του κεφαλαίου συνευρέθησαν, ώστε να συζητήσουν τα ισχύοντα και επερχόμενα προβλήματα που παρατηρούνται και εκτιμώνται σε διατλαντικό επίπεδο. Ένα από τα κεντρικά ζητήματα που καταπιάστηκαν οι παρευρισκόμενοι ,ήταν η «τέταρτη Βιομηχανική Επανάσταση» ως παρεπόμενη των τριών προηγούμενων, πρώτα εκείνης του ‘’ατμού’’, δευτερευόντως του ‘’ηλεκτρισμού’’ και ακολούθως της ‘’ηλεκτρονικής’’.
Η παραπάνω ευσύνοπτη σκιαγράφηση των σημερινών κοινωνικών δεδομένων θα μπορούσε να προκαλεί δέος, αλλά και πολλά ερωτήματα, καθώς προδήλως αποδεικνύεται ότι ενώ έχει αναπτυχθεί ένα ευρύ πεδίο δυνατοτήτων για την απελευθέρωση του ανθρώπου από διαχρονικά προβλήματα, κάθε πρόοδος σηματοδοτεί κίνδυνο εις βάρος του. Παρ’ όλα αυτά δεν είναι όλη η ανθρωπότητα που μαστίζεται. Είναι και εκείνο το 0,7% που αντικρίζει ανερυθρίαστα κάθε τεχνολογικό ή επιστημονικό άλμα ως περαιτέρω ευκαιρία πλουτισμού, βυθίζοντας τα υπόλοιπα δισεκατομμύρια του κόσμου σε επαίσχυντες και απηνείς συνθήκες διαβίωσης.
Εκείνο λοιπόν που παρατηρείται επιστημονικά και τεχνικά είναι ότι η εισδοχή νέων τεχνολογιών εκτοπίζει την ανθρώπινη εργατική δύναμη, δηλαδή η νεκρή εργασία αντικαθιστά τη ζωντανή εργασία. Πρόκειται για μια αλλαγή στην οργανική σύνθεση του κεφαλαίου, κατά την οποία το σταθερό κεφάλαιο(μηχανήματα) αυξάνεται ταχύτερα σε σύγκριση με το μεταβλητό(εργατική δύναμη) ως απόρροια της υπερσυσσώρευσης του. Είναι παρεπόμενο, να προκύψει ένας σχετικός υπερπληθυσμός για τις ανάγκες του κεφαλαίου, ένας βιομηχανικός εφεδρικός στρατός που εν μία νυκτί έχει απωλέσει την εργασία του. Περιεκτικώς, «ο νόμος, σύμφωνα με τον οποίο μια διαρκώς αυξανόμενη μάζα μέσων παραγωγής μπορεί, χάρη στην πρόοδο της παραγωγικότητας της κοινωνικής εργασίας να τίθεται σε κίνηση από μια προοδευτικά μειούμενη δαπάνη ανθρώπινης εργατικής δύναμης-ο νόμος αυτός στο έδαφος του καπιταλισμού, όπου δε χρησιμοποιεί ο εργάτης τα μέσα εργασίας, αλλά τα μέσα εργασίας τον εργάτη, εκφράζεται με το ότι όσο ανώτερη είναι η πίεση των εργατών στα μέσα απασχόλησης τους, άρα τόσο πιο επισφαλής είναι ο όρος της ύπαρξής τους: η πώληση της δικής τους δύναμης για την αύξηση του ξένου πλούτου, δηλ. για την αυτοαξιοποίηση του κεφαλαίου. Έτσι, η αλλαγή αυτή στην οργανική σύνθεση, εκφράζεται από κεφαλαιοκρατικής άποψης με αντίστροφη μορφή, με το ότι ο εργατικός πληθυσμός αυξάνει πάντα πιο γρήγορα από τις ανάγκες αξιοποίησης του κεφαλαίου». Επομένως « η συσσώρευση κεφαλαίου και πλούτου στον ένα πόλο συνιστά συσσώρευση αθλιότητας, βασάνου ηθικής και σωματικής κατάπτωσης στον άλλο, δηλαδή στην πλευρά της τάξης που παράγει με τη μορφή του κεφαλαίου το δικό της προϊόν». [3]
Ειρήσθω εν παρόδω, κρίνεται αναγκαίο να συμπληρωθεί ότι κατά την αλλαγή της οργανικής αυτής σύνθεσης, κατά τον εκτοπισμό της ανθρώπινης εργατικής δύναμης από τις μηχανές, υπάρχει η αποκληθείσα πτωτική «τάση» του ποσοστού κέρδους, εφόσον στενεύει βασική πηγή κέρδους, δηλαδή η εργατική δύναμη, η πηγή υπεραξίας και αντικαθίσταται από μηχανήματα που μπορεί μεν να αποφέρουν κέρδος στον μεμονωμένο καπιταλιστή, αλλά κατά μέσον όρο παρατηρείται πτωτική «τάση». Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, από το 1970 γίνεται αντιληπτή πτωτική τάση του μέσου ποσοστού κέρδους σε ορισμένους κλάδους έως και 50%,ενώ ο οικονομολόγος Ρόμπερτ Μπέρνερ δήλωσε πως τα ποσοστά του κέρδους βαίνουν κατά το διάστημα 2000-2006 μειούμενα κατά 18% χαμηλότερα σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες.* Γεγονός βέβαια, που συνιστά νέες αλυσιδωτές αντιδράσεις και σπιθαμές κρίσεων, με το συνυπολογισμό βεβαίως των δικλείδων ασφαλείας, όπως η υπερεκμετάλλευση των εργαζόμενων στρωμάτων, η απλήρωτη εργασία, η εκμετάλλευση των μεταναστών, η εντατικοποίηση σε συνδυασμό με την παράταση της εργάσιμης ημέρας, η υποτίμηση του κόστους εργασίας και παραγωγής, η άντληση με τη μορφή «ανθρωπιστικών»- ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων ορυκτού πλούτου και πρώτων υλών σε ξένες χώρες κ.α.
Αφορμώμενοι από την προαναφερθείσα ανάλυση, είναι απτό να κατανοήσει κανείς κατά- ένα -σημαντικό βαθμό τα αυξημένα ποσοστά της ανεργίας, της παγκόσμιας ένδειας και της δυστυχίας. Η έλευση λοιπόν, της «τέταρτης επανάστασης» φαίνεται να προωθεί και να οξύνει την ήδη υπάρχουσα κοινωνική ανισότητα και προλεταριοποίηση, καθώς υπολογίζεται ότι έως το 2020 αναμένεται να χαθούν 7,1 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, με τις μεγαλύτερες απώλειες λόγω της αντικατάστασης από εξελιγμένες μηχανές, να σημειώνονται στους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης (τηλεϊατρική) στους τομείς της Ενέργειας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Απεναντίας, θα υπάρξει αύξηση των θέσεων εργασίας κατά 2 εκατομμύρια στους τομείς της πληροφορικής, των μαθηματικών, της αρχιτεκτονικής και της μηχανικής, ποσό που αριθμητικά ωχριά συγκριτικά με εκείνο της ανεργίας.
Είναι ευκαταφρόνητο, ότι οι έκδηλες αντιφάσεις δεν οφείλονται στις μηχανές αλλά στην καπιταλιστική τους διαχείριση. «Επειδή λοιπόν οι μηχανές αυτές καθαυτές περιορίζουν τον χρόνο εργασίας, ενώ όταν χρησιμοποιούνται καπιταλιστικά παρατείνουν την εργάσιμη ημέρα, επειδή αυτές καθαυτές ευκολύνουν την εργασία, ενώ όταν χρησιμοποιούνται καπιταλιστικά αυξάνουν την εντατικότητά της, επειδή αυτές καθαυτές αποτελούν τη νίκη του ανθρώπου πάνω στις δυνάμεις της φύσης, ενώ όταν χρησιμοποιούνται καπιταλιστικά υποδουλώνουν τον άνθρωπο στις δυνάμεις της φύσης, επειδή αυτές καθαυτές αυξάνουν τον πλούτο του παραγωγού, ενώ όταν χρησιμοποιούνται καπιταλιστικά εξαθλιώνουν τον παραγωγό» [4] υποδηλώνεται ότι το ουσιώδες πρόβλημα είναι οι εκμεταλλευτικές και καταπιεστικές σχέσεις παραγωγής, που δεν αποτελούν πεδίο ανάπτυξης πλέον των παραγωγικών δυνάμεων, αλλά λειτουργούν εις βάρος τους. Πρόσφατα, ο αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ επιβεβαίωσε τη μαρξιστική αυτή προσέγγιση, διατεινόμενος ότι «"Ο καθένας μπορεί να απολαύσει μια πολυτελή ζωή, αν η ευμάρεια που παράγεται από τις μηχανές μοιράζεται, ή περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να καταλήξουν άθλια φτωχοί αν οι ιδιοκτήτες των μηχανών συνεχίσουν το λόμπι κατά της αναδιανομής του πλούτου". Μέχρι τώρα, η τάση δείχνει προς τη δεύτερη εκδοχή, με την τεχνολογία να οδηγεί σε ολοένα και αυξανόμενη ανισότητα".( http://news247.gr/eidiseis/kosmos/news/stiven-xokingk-tha-eprepe-na-fovomaste-perissotero-ton-kapitalismo-apo-ta-rompot.3709541.html)
Ενώ λοιπόν, φαίνεται να διανοίγεται ένα ευρύ φάσμα ευκαιριών και δυνατοτήτων για τη χειραφέτηση της ανθρωπότητας, οι υπάρχουσες σχέσεις παραγωγής αδυνατούν να τις αξιοποιήσουν. Παρ’ όλο που ο εργάσιμος χρόνος θα μπορούσε να μειωθεί και να περισσεύει ελεύθερος χρόνος για την καλλιτεχνική, επιστημονική, μορφωτική και κάθε μορφή ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του ανθρώπου, ο καπιταλισμός χρησιμοποιεί την τεχνολογία για την απομύζηση περισσότερης υπεραξίας των πληττόμενων στρωμάτων, χρίζοντας τους μισθωτούς ανά τον κόσμο σε σύγχρονους εργάτες-δούλους. Παράλληλα, οι αντικειμενικές συνθήκες της αύξησης των παραγωγικών δυνάμεων με την κεφαλαιοκρατική τους διαχείριση, δεδομένου ότι σπέρνουν την αθλιότητα για τη μάζα του λαού, επισείουν και ανασύρουν τις βασικές αντιφάσεις του οικονομικού αυτού συστήματος, της κοινωνικοποιημένης παραγωγής αλλά με ατομική ιδιοκτησία ,και συγκεκριμένα της διευρυμένης παραγωγής με την υποκατανάλωση ,εφόσον η ανεργία και η ανέχεια οξύνονται. Μολονότι η κεφαλαιοκρατική παραγωγή επιθυμεί την εμφάνιση των εργαζόμενων στρωμάτων στην αγορά ως καταναλωτών, την ίδια ώρα τους καταβαραθρώνει αναπόφευκτα σε χαμηλό επίπεδο διαβίωσης και αγοραστικής δύναμης.
Καταληκτικά, οι αντικειμενικές συνθήκες είναι διαμορφωμένες κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να οριοθετούν και να ναρκοθετούν το πεδίο πάνω στο οποίο αναπτύσσεται το καπιταλιστικό σύστημα, συγκροτώντας τη διελκυστίνδα του. Η υπερσυσσώρευση του κεφαλαίου ως αναγκαίος όρος για την αναπαραγωγή του, συνιστά ταυτόχρονα και το πεδίο που αποτελεί το πρόπλασμα της ταφής του. Απεναντίας, όμως, είναι λογικά άτοπος και βεβιασμένος ο ισχυρισμός ότι με σχέση αιτίου-αιτιατού, νομοτελειακά, το αντιφατικό οικονομικό αυτό σύστημα θα καταρρεύσει ,πιεζόμενο από τις νέες αντικειμενικές-υλικές συνθήκες που διαμορφώνονται σταδιακά. Προκειμένου επομένως, να διακηρυχτεί μία μέρα ότι « ο καπιταλισμός εξεμέτρησε το ζην» δεν αρκούν οι πραγματικές αντιφάσεις των υλικών όρων ανάπτυξής του, αλλά η όξυνση των κοινωνικών συγκρούσεων μεταξύ των αντικρουόμενων τάξεων-πόλων ,των εκμεταλλευόμενων με τους εκμεταλλευτές, για την ανάπλαση ενός νέου κόσμου που θα μεταχειρίζεται κατάλληλα και λελογισμένα τις παραγωγικές δυνάμεις και τους πόρους του, ενός κεντρικά σχεδιασμένου κόσμου επιβεβλημένου για το πέρασμα από την προϊστορία στην ιστορία της ανθρωπότητας με την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Και ως εξηγούσε ο Φρίντριχ Ένγκελς ,’’ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, ο σοσιαλισμός’’.
Συγκεκριμένα, η τέταρτη αυτή επανάσταση, ορίζεται ως η πλήρης αυτοματοποίηση της βιομηχανικής παραγωγής, η μαζική ένταξη νέων τεχνολογιών όπως η ρομποτική, η τεχνητή νοημοσύνη, η νανοτεχνολογία-νανοεπιστήμη, οι τρισδιάστατες εκτυπώσεις, η γενετική και η βιοτεχνολογία, η ψηφιακή λειτουργία, η αντικατάσταση πολλών εργασιών των ανθρώπων από εξελιγμένες μηχανές σε μαζική κλίμακα. Εν ολίγοις , πρόκειται για μια ραγδαία ανάπτυξη των παραγωγικών δυνάμεων με σαφή αποτελέσματα στην παραγωγή, στη ζωή και στην εργασία των ανθρώπων. Ωστόσο, το ζήτημα αν αυτές οι τεχνολογικές εξελίξεις θα αποβούν θετικές ή αρνητικές για τη ζωή του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού, θα κριθεί μεταγενέστερα, καθώς είναι αδήριτη ανάγκη η εξέταση των σημερινών δεδομένων, που κοιλοπονούν και προϊδεάζουν για το τι μέλλει γενέσθαι κατά τη νέα εποχή βιομηχανικής επανάστασης, της «ακραίας αυτοματοποίησης και συνδεσιμότητας ».
Διεξοδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση της’’ Oxfam’’, υπάρχουν 62 άνθρωποι που κατέχουν τόσο πλούτο όσος ο πλούτος που κατέχει ο μισός πληθυσμός της Γης-περίπου 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Οι 62 αυτοί «πληττόμενοι», έχουν δει τα πλούτη τους να αυξάνονται από το 2010 και μετά κατά 44% ,την ώρα που ο πλούτος των 3,5 δις ανθρώπων μειώθηκε κατά 41%. Παράλληλα, η Ετήσια Έκθεση του Διεθνούς Πλούτου της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse πιστοποιεί ότι το 0,7% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει πλούτο περί το 45,2% σε ολόκληρη την υφήλιο, στη δεύτερη θέση βρίσκονται τα εύπορα κοινωνικά στρώματα που αποτελούν το 7,3% του πληθυσμού και κατέχουν το 40% του πλούτου, ενώ οι υπόλοιποι κάτοικοι της υφηλίου, το 92%, κατέχουν μόνο το 15,4% του πλούτου, και η πλειοψηφία από αυτούς, το 71%, κατέχει μόλις το 3% του παγκόσμιου πλούτου. Τα στοιχεία αυτά αποσαφηνίζουν πως η τεχνολογική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της «τέταρτης» μόνο όμως σε μικρό βαθμό-σε μεταβατικό στάδιο, δεν τέθηκε σε υπηρεσία ή προς όφελος της πλειονότητας του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά προς χάριν μιας κάστας καταδυναστευτών-διαφεντευτών που ασελγούν σε βάρος της ανθρωπότητας. [1]
Διεξοδικότερα, σύμφωνα με την έκθεση της’’ Oxfam’’, υπάρχουν 62 άνθρωποι που κατέχουν τόσο πλούτο όσος ο πλούτος που κατέχει ο μισός πληθυσμός της Γης-περίπου 3,5 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Οι 62 αυτοί «πληττόμενοι», έχουν δει τα πλούτη τους να αυξάνονται από το 2010 και μετά κατά 44% ,την ώρα που ο πλούτος των 3,5 δις ανθρώπων μειώθηκε κατά 41%. Παράλληλα, η Ετήσια Έκθεση του Διεθνούς Πλούτου της ελβετικής τράπεζας Credit Suisse πιστοποιεί ότι το 0,7% του παγκόσμιου πληθυσμού κατέχει πλούτο περί το 45,2% σε ολόκληρη την υφήλιο, στη δεύτερη θέση βρίσκονται τα εύπορα κοινωνικά στρώματα που αποτελούν το 7,3% του πληθυσμού και κατέχουν το 40% του πλούτου, ενώ οι υπόλοιποι κάτοικοι της υφηλίου, το 92%, κατέχουν μόνο το 15,4% του πλούτου, και η πλειοψηφία από αυτούς, το 71%, κατέχει μόλις το 3% του παγκόσμιου πλούτου. Τα στοιχεία αυτά αποσαφηνίζουν πως η τεχνολογική ανάπτυξη, συμπεριλαμβανομένης της «τέταρτης» μόνο όμως σε μικρό βαθμό-σε μεταβατικό στάδιο, δεν τέθηκε σε υπηρεσία ή προς όφελος της πλειονότητας του παγκόσμιου πληθυσμού, αλλά προς χάριν μιας κάστας καταδυναστευτών-διαφεντευτών που ασελγούν σε βάρος της ανθρωπότητας. [1]
Προς επίρρωση του ισχυρισμού για τις ταξικές εισοδηματικές ανισότητες που επέφεραν οι πρώιμες τεχνολογικές επαναστάσεις και θα αποφέρει η νέα, αξίζει να παρατεθούν τα εξής στοιχεία της έκθεσης των Ηνωμένων Εθνών(Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου 2016). Ειδικότερα, «Μεταξύ 2000 και 2010 η απασχόληση στη βιομηχανία μειώθηκε κατά 8% στη Γερμανία και 11% στη Ν.Κορέα. Αυτό συνέβη εξαιτίας της ανόδου χρήσης των ρομπότ, καθώς κάθε χρόνο μπαίνουν σε χρήση 200.000 βιομηχανικά ρομπότ επιπλέον». Παράλληλα, η ανεργία το 2015 ανέρχεται στα 204 εκατομμύρια άτομα, ενώ 1,5 δις ζουν σε επισφαλείς συνθήκες εργασίας(η λεγόμενη ως «άτακτη» απασχόληση), 830 εκατομμύρια ζουν σε καθεστώς πλήρους ανέχειας, ενώ, το 2009, 30 εκατομμύρια εργαζόμενοι στην ΕΕ, έπεσαν θύματα βίας που σχετίζεται με τη δουλειά τους. Επιπλέον, η τεχνολογική ανάπτυξη, αντί να βελτιώνει το βιοτικό επίπεδο ζωής των ανθρώπων, συμπορεύεται με 795 εκατομμύρια άτομα στον κόσμο που πάσχουν από χρόνια πείνα, με 11 παιδιά κάτω των 5 ετών που πεθαίνουν κάθε λεπτό και περίπου με 37 εκατομμύρια που ζουν με τον ιό HIV και άλλα 11 εκατομμύρια με φυματίωση. Τέλος, είναι αξιοσημείωτο ότι το 11%(168 εκατομμύρια παιδιά) του παγκόσμιου παιδικού πληθυσμού εργάζεται σε άθλιες συνθήκες και επικίνδυνες δουλειές. [2]
Εκείνο λοιπόν που παρατηρείται επιστημονικά και τεχνικά είναι ότι η εισδοχή νέων τεχνολογιών εκτοπίζει την ανθρώπινη εργατική δύναμη, δηλαδή η νεκρή εργασία αντικαθιστά τη ζωντανή εργασία. Πρόκειται για μια αλλαγή στην οργανική σύνθεση του κεφαλαίου, κατά την οποία το σταθερό κεφάλαιο(μηχανήματα) αυξάνεται ταχύτερα σε σύγκριση με το μεταβλητό(εργατική δύναμη) ως απόρροια της υπερσυσσώρευσης του. Είναι παρεπόμενο, να προκύψει ένας σχετικός υπερπληθυσμός για τις ανάγκες του κεφαλαίου, ένας βιομηχανικός εφεδρικός στρατός που εν μία νυκτί έχει απωλέσει την εργασία του. Περιεκτικώς, «ο νόμος, σύμφωνα με τον οποίο μια διαρκώς αυξανόμενη μάζα μέσων παραγωγής μπορεί, χάρη στην πρόοδο της παραγωγικότητας της κοινωνικής εργασίας να τίθεται σε κίνηση από μια προοδευτικά μειούμενη δαπάνη ανθρώπινης εργατικής δύναμης-ο νόμος αυτός στο έδαφος του καπιταλισμού, όπου δε χρησιμοποιεί ο εργάτης τα μέσα εργασίας, αλλά τα μέσα εργασίας τον εργάτη, εκφράζεται με το ότι όσο ανώτερη είναι η πίεση των εργατών στα μέσα απασχόλησης τους, άρα τόσο πιο επισφαλής είναι ο όρος της ύπαρξής τους: η πώληση της δικής τους δύναμης για την αύξηση του ξένου πλούτου, δηλ. για την αυτοαξιοποίηση του κεφαλαίου. Έτσι, η αλλαγή αυτή στην οργανική σύνθεση, εκφράζεται από κεφαλαιοκρατικής άποψης με αντίστροφη μορφή, με το ότι ο εργατικός πληθυσμός αυξάνει πάντα πιο γρήγορα από τις ανάγκες αξιοποίησης του κεφαλαίου». Επομένως « η συσσώρευση κεφαλαίου και πλούτου στον ένα πόλο συνιστά συσσώρευση αθλιότητας, βασάνου ηθικής και σωματικής κατάπτωσης στον άλλο, δηλαδή στην πλευρά της τάξης που παράγει με τη μορφή του κεφαλαίου το δικό της προϊόν». [3]
Ειρήσθω εν παρόδω, κρίνεται αναγκαίο να συμπληρωθεί ότι κατά την αλλαγή της οργανικής αυτής σύνθεσης, κατά τον εκτοπισμό της ανθρώπινης εργατικής δύναμης από τις μηχανές, υπάρχει η αποκληθείσα πτωτική «τάση» του ποσοστού κέρδους, εφόσον στενεύει βασική πηγή κέρδους, δηλαδή η εργατική δύναμη, η πηγή υπεραξίας και αντικαθίσταται από μηχανήματα που μπορεί μεν να αποφέρουν κέρδος στον μεμονωμένο καπιταλιστή, αλλά κατά μέσον όρο παρατηρείται πτωτική «τάση». Σύμφωνα με στοιχεία του ΟΟΣΑ, από το 1970 γίνεται αντιληπτή πτωτική τάση του μέσου ποσοστού κέρδους σε ορισμένους κλάδους έως και 50%,ενώ ο οικονομολόγος Ρόμπερτ Μπέρνερ δήλωσε πως τα ποσοστά του κέρδους βαίνουν κατά το διάστημα 2000-2006 μειούμενα κατά 18% χαμηλότερα σε σχέση με τις προηγούμενες δεκαετίες.* Γεγονός βέβαια, που συνιστά νέες αλυσιδωτές αντιδράσεις και σπιθαμές κρίσεων, με το συνυπολογισμό βεβαίως των δικλείδων ασφαλείας, όπως η υπερεκμετάλλευση των εργαζόμενων στρωμάτων, η απλήρωτη εργασία, η εκμετάλλευση των μεταναστών, η εντατικοποίηση σε συνδυασμό με την παράταση της εργάσιμης ημέρας, η υποτίμηση του κόστους εργασίας και παραγωγής, η άντληση με τη μορφή «ανθρωπιστικών»- ιμπεριαλιστικών επεμβάσεων ορυκτού πλούτου και πρώτων υλών σε ξένες χώρες κ.α.
Αφορμώμενοι από την προαναφερθείσα ανάλυση, είναι απτό να κατανοήσει κανείς κατά- ένα -σημαντικό βαθμό τα αυξημένα ποσοστά της ανεργίας, της παγκόσμιας ένδειας και της δυστυχίας. Η έλευση λοιπόν, της «τέταρτης επανάστασης» φαίνεται να προωθεί και να οξύνει την ήδη υπάρχουσα κοινωνική ανισότητα και προλεταριοποίηση, καθώς υπολογίζεται ότι έως το 2020 αναμένεται να χαθούν 7,1 εκατομμύρια θέσεις εργασίας, με τις μεγαλύτερες απώλειες λόγω της αντικατάστασης από εξελιγμένες μηχανές, να σημειώνονται στους τομείς της υγειονομικής περίθαλψης (τηλεϊατρική) στους τομείς της Ενέργειας και του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Απεναντίας, θα υπάρξει αύξηση των θέσεων εργασίας κατά 2 εκατομμύρια στους τομείς της πληροφορικής, των μαθηματικών, της αρχιτεκτονικής και της μηχανικής, ποσό που αριθμητικά ωχριά συγκριτικά με εκείνο της ανεργίας.
Είναι ευκαταφρόνητο, ότι οι έκδηλες αντιφάσεις δεν οφείλονται στις μηχανές αλλά στην καπιταλιστική τους διαχείριση. «Επειδή λοιπόν οι μηχανές αυτές καθαυτές περιορίζουν τον χρόνο εργασίας, ενώ όταν χρησιμοποιούνται καπιταλιστικά παρατείνουν την εργάσιμη ημέρα, επειδή αυτές καθαυτές ευκολύνουν την εργασία, ενώ όταν χρησιμοποιούνται καπιταλιστικά αυξάνουν την εντατικότητά της, επειδή αυτές καθαυτές αποτελούν τη νίκη του ανθρώπου πάνω στις δυνάμεις της φύσης, ενώ όταν χρησιμοποιούνται καπιταλιστικά υποδουλώνουν τον άνθρωπο στις δυνάμεις της φύσης, επειδή αυτές καθαυτές αυξάνουν τον πλούτο του παραγωγού, ενώ όταν χρησιμοποιούνται καπιταλιστικά εξαθλιώνουν τον παραγωγό» [4] υποδηλώνεται ότι το ουσιώδες πρόβλημα είναι οι εκμεταλλευτικές και καταπιεστικές σχέσεις παραγωγής, που δεν αποτελούν πεδίο ανάπτυξης πλέον των παραγωγικών δυνάμεων, αλλά λειτουργούν εις βάρος τους. Πρόσφατα, ο αστροφυσικός Στίβεν Χόκινγκ επιβεβαίωσε τη μαρξιστική αυτή προσέγγιση, διατεινόμενος ότι «"Ο καθένας μπορεί να απολαύσει μια πολυτελή ζωή, αν η ευμάρεια που παράγεται από τις μηχανές μοιράζεται, ή περισσότεροι άνθρωποι μπορούν να καταλήξουν άθλια φτωχοί αν οι ιδιοκτήτες των μηχανών συνεχίσουν το λόμπι κατά της αναδιανομής του πλούτου". Μέχρι τώρα, η τάση δείχνει προς τη δεύτερη εκδοχή, με την τεχνολογία να οδηγεί σε ολοένα και αυξανόμενη ανισότητα".( http://news247.gr/eidiseis/kosmos/news/stiven-xokingk-tha-eprepe-na-fovomaste-perissotero-ton-kapitalismo-apo-ta-rompot.3709541.html)
Ενώ λοιπόν, φαίνεται να διανοίγεται ένα ευρύ φάσμα ευκαιριών και δυνατοτήτων για τη χειραφέτηση της ανθρωπότητας, οι υπάρχουσες σχέσεις παραγωγής αδυνατούν να τις αξιοποιήσουν. Παρ’ όλο που ο εργάσιμος χρόνος θα μπορούσε να μειωθεί και να περισσεύει ελεύθερος χρόνος για την καλλιτεχνική, επιστημονική, μορφωτική και κάθε μορφή ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας του ανθρώπου, ο καπιταλισμός χρησιμοποιεί την τεχνολογία για την απομύζηση περισσότερης υπεραξίας των πληττόμενων στρωμάτων, χρίζοντας τους μισθωτούς ανά τον κόσμο σε σύγχρονους εργάτες-δούλους. Παράλληλα, οι αντικειμενικές συνθήκες της αύξησης των παραγωγικών δυνάμεων με την κεφαλαιοκρατική τους διαχείριση, δεδομένου ότι σπέρνουν την αθλιότητα για τη μάζα του λαού, επισείουν και ανασύρουν τις βασικές αντιφάσεις του οικονομικού αυτού συστήματος, της κοινωνικοποιημένης παραγωγής αλλά με ατομική ιδιοκτησία ,και συγκεκριμένα της διευρυμένης παραγωγής με την υποκατανάλωση ,εφόσον η ανεργία και η ανέχεια οξύνονται. Μολονότι η κεφαλαιοκρατική παραγωγή επιθυμεί την εμφάνιση των εργαζόμενων στρωμάτων στην αγορά ως καταναλωτών, την ίδια ώρα τους καταβαραθρώνει αναπόφευκτα σε χαμηλό επίπεδο διαβίωσης και αγοραστικής δύναμης.
Καταληκτικά, οι αντικειμενικές συνθήκες είναι διαμορφωμένες κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να οριοθετούν και να ναρκοθετούν το πεδίο πάνω στο οποίο αναπτύσσεται το καπιταλιστικό σύστημα, συγκροτώντας τη διελκυστίνδα του. Η υπερσυσσώρευση του κεφαλαίου ως αναγκαίος όρος για την αναπαραγωγή του, συνιστά ταυτόχρονα και το πεδίο που αποτελεί το πρόπλασμα της ταφής του. Απεναντίας, όμως, είναι λογικά άτοπος και βεβιασμένος ο ισχυρισμός ότι με σχέση αιτίου-αιτιατού, νομοτελειακά, το αντιφατικό οικονομικό αυτό σύστημα θα καταρρεύσει ,πιεζόμενο από τις νέες αντικειμενικές-υλικές συνθήκες που διαμορφώνονται σταδιακά. Προκειμένου επομένως, να διακηρυχτεί μία μέρα ότι « ο καπιταλισμός εξεμέτρησε το ζην» δεν αρκούν οι πραγματικές αντιφάσεις των υλικών όρων ανάπτυξής του, αλλά η όξυνση των κοινωνικών συγκρούσεων μεταξύ των αντικρουόμενων τάξεων-πόλων ,των εκμεταλλευόμενων με τους εκμεταλλευτές, για την ανάπλαση ενός νέου κόσμου που θα μεταχειρίζεται κατάλληλα και λελογισμένα τις παραγωγικές δυνάμεις και τους πόρους του, ενός κεντρικά σχεδιασμένου κόσμου επιβεβλημένου για το πέρασμα από την προϊστορία στην ιστορία της ανθρωπότητας με την ανατροπή της καπιταλιστικής βαρβαρότητας. Και ως εξηγούσε ο Φρίντριχ Ένγκελς ,’’ένας άλλος κόσμος είναι εφικτός, ο σοσιαλισμός’’.
*Διευκρινιστική υποσημείωση:Για τον Μπέρνερ το γενικό(;)ποσοστό κέρδους πέφτει μακροπρόθεσμα,όχι όμως για τους λόγους που θέτει ο Μαρξ.Επίσης,τα στοιχεία για την πτωτική τάση αναφέρονται στο βιβλίο ''Είναι ο Καπιταλισμός,ηλίθιε'' του Νίκου Μπογιόπουλου ,Εκδ:Λιβάνη,σελ 32
[1] Είναι ο καπιταλισμός,ηλίθιε.Άρθρο στο enikos.gr (http://www.enikos.gr/mpogiopoulos/368678,Einai-o-kapitalismos-hli8ie.html)
[1] Είναι ο καπιταλισμός,ηλίθιε.Άρθρο στο enikos.gr (http://www.enikos.gr/mpogiopoulos/368678,Einai-o-kapitalismos-hli8ie.html)
[2] Έκρηξη
ανισοτήτων έφερε η τεχνολογική επανάσταση.Άρθρο στα Επίκαιρα 18/05/2015(https://leonidasvatikiotis.wordpress.com/2016/01/03/%CE%AD%CE%BA%CF%81%CE%B7%CE%BE%CE%B7-%CE%B1%CE%BD%CE%B9%CF%83%CE%BF%CF%84%CE%AE%CF%84%CF%89%CE%BD-%CE%AD%CF%86%CE%B5%CF%81%CE%B5-%CE%B7-%CF%84%CE%B5%CF%87%CE%BD%CE%BF%CE%BB%CE%BF%CE%B3%CE%B9%CE%BA/)
[3] Το
Κεφάλαιο 1ος τόμος .Κ.Μαρξ.Σελ:668-669.Eκδ:Σύγχρονη Εποχή
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου